SERBEST ÖLÇÜ ♦ Aruz ya da hece ölçüsü, herhangi bir ölçüye bağlı kalınmadan yazılan şiirler, serbest ölçülü demektir. Serbest ölçü, gerçekte ölçünün olmadığını, ölçüsüzlüğü ifade eder. ♦ Çağdaş edebiyatta özgür nazımla birlikte ortaya çıkan serbest ölçü, Türk edebiyatında Garipçilerle yaygınlık
Etiket: Şiirde Ahenk Unsurları
Aruz Ölçüsü (Vezni)
ARUZ ÖLÇÜSÜ (VEZNİ) NEDİR? ♦ Aruz, dizelerin hece sayısını değil de hecelerin uzunluk ve kısalık değerlerini esas alan nazım ölçüsüdür. ♦ Arap edebiyatında doğmuş, daha sonra İran ve Türk edebiyatlarında da kullanılmıştır. ♦ Bu ölçüyü ilkin VIII. yüzyılda İmam
Hece Ölçüsü
HECE ÖLÇÜSÜ NEDİR? ♦ Hece ölçüsü, Türk dilinin yapısına uygun olarak, Türk edebiyatında doğmuş ölçüdür. Dizelerdeki hece sayısının denkliğine dayanır. ♦ Türkçenin yabancı etkilerden uzak olduğu dönemlerde şiirimizde yalnızca hece ölçüsü kullanılmıştır. ♦ İslamiyetin kabulünden sonra aydın sanatçıların aruz ölçüsünü
Vezin (Ölçü) Nedir
VEZİN (ÖLÇÜ) ♦ Ölçü, şiirde ahengi, ritmi sağlayan en önemli biçimsel öğelerden biridir. Ölçülü şiirler her dizede düzenli olarak tekrarlanan metrik birimlere bölünür. Böylece ölçü, şiirin ritmik akışını düzenleyen bir araç olur. ♦ Klasik şiir anlayışlarında ölçüye kafiyeyle birlikte büyük
Ritim
RİTİM (SES DALGALANNASI / TARTIN / DİZEM ) ♦ Türkçe Sözlükle “Bir dizede, bir notada vurgu, uzunluk veya ses özelliklerinin, durakların düzenli bir biçimde tekrarlanmasından doğan ses uygunluğu” biçiminde tanımlanan “ritim” sözcüğünün müzik ve şiirin dışına taşan geniş bir kullanım
Nakarat
Şiirde bir ya da birden çok dizenin hiç değiştirilmeden tekrar edilmesi, başta halk şiirimiz olmak üzere şiirimizde örneği çok görülen ahenk öğelerinden biridir. Asıl konunun işlendiği bentlerden sonra yapılan ve genel olarak nakarat adı verilen bu tekrarlara halk şiirinde bağlama
Ahenk Unsurları / Kafiye ve Redif
Kafiye (Uyak): ♦ Dili harekete geçirip şiiri yürüttüğü için halk şairlerinin “ayak” adını verdiği “kafiye”, dize sonlarında anlam ve görev benzerliği olmadan aynı seslerin yinelenmesiyle oluşturulan ses uyumudur.
Asonans
Asonans: Şiirde aynı ünlülerin ahengi sağlamak amacıyla tekrar edilmesidir. Örn: Camdan bir kahkaha kulakta parçalanır, Sıçrar kısık bir haykırı koruda. (Behçet Necatigil) Şairin “Kongo” başlıklı şiirinde geçen yukarıdaki dizelerin ilkinde “a” ünlüsünün sıklığı, zihinde “kahkaha” imgesine bağlı bir genişliği pekiştirirken,
Aliterasyon
Aliterasyon: Şiirde ahengi sağlamak amacıyla aynı ünsüzlerin tekrar edilmesine denir. Örn: Sulara dökülmüş ışıklar, Üsküdar şu karşısı (Behçet Necatigil) Şairin Barbaros Meydanı adlı şiirinden alınan yukarıdaki iki dizede “ş” ünsüzünün dört kez tekrarlandığı ve bu aliterasyonun “şırıltı” imgesi çağrıştırarak şiirin
Ses Tekrarı (Yinelemesi) (Armoni)
SES TEKRARI (SES YİNELEMESİ) Ses uyumu (armoni) da denilen “ses tekrarı”, şiirin bütününde veya mısra, bent gibi herhangi bir biriminde, aynı seslerin birden çok kullanımıyla oluşur. Şiirde ahenk aracı sayılan ses tekrarlan şiirin anlamını pekiştiren, vurgu değeri taşıyan bir işlev