Aruz Ölçüsü (Vezni)

  ARUZ ÖLÇÜSÜ (VEZNİ) NEDİR? ♦ Aruz, dizelerin hece sayısını değil de hecelerin uzunluk ve kısalık değerlerini esas alan nazım ölçüsüdür. ♦ Arap edebiyatında doğmuş, daha sonra İran ve Türk edebiyatlarında da kullanılmıştır. ♦ Bu ölçüyü ilkin VIII. yüzyılda İmam

Hece Ölçüsü

HECE ÖLÇÜSÜ NEDİR? ♦ Hece ölçüsü, Türk dilinin yapısına uygun olarak, Türk edebiyatında doğmuş ölçüdür. Dizelerdeki hece sayısının denkliğine dayanır. ♦ Türkçenin yabancı etkilerden uzak olduğu dönemlerde şiirimizde yalnızca hece ölçüsü kullanılmıştır. ♦ İslamiyetin kabulünden sonra aydın sanatçıların aruz ölçüsünü

Vezin (Ölçü) Nedir

VEZİN (ÖLÇÜ) ♦ Ölçü, şiirde ahengi, ritmi sağlayan en önemli biçimsel öğelerden biridir. Ölçülü şiirler her dizede düzenli olarak tekrarlanan metrik birimlere bölünür. Böylece ölçü, şiirin ritmik akışını düzenleyen bir araç olur. ♦ Klasik şiir anlayışlarında ölçüye kafiyeyle birlikte büyük

Gazel Tipi Kafiye / Uyak

Gazel Tipi Kafiye ♦ Divan şiirinde gazel, kaside gibi nazım şekillerinde görülen uyak düzenidir. Çağdaş şiirde de bu uyak düzeninden yararlanılmıştır. ♦ İlk beyitte dizeler kendi arasında kafiyeli olup sonraki beyitlerde ilk dize serbest, ikinci dize birinci beyitle kafiyelidir: aa

Koşma Tipi Kafiye

Koşma Tipi Kafiye ♦ Halk şiirinde koşma, semai, varsağı, destan gibi nazım biçimlerinde görülen kafiye düzenidir. Çağdaş şiirimizde bu kafiye düzenini sürdüren birçok şair olmuştur. ♦ Her dörtlükte ilk üç mısra kendi arasında kafiyeli; dördüncü dize ise birinci dörtlüğün dördüncü

Mani Tipi Kafiye (Uyak)

Mani Tipi Kafiye (Uyak) ♦ Mani, rubai ve tuyuğ adlı dört dizeli tek bentten oluşan nazım biçimlerinde görülen kafiye düzenidir. Çağdaş şiirimizde birden çok dörtlükle yazılan şiirlerde de kullanılmıştır. ♦ Dörtlüğün birinci, ikinci ve dördüncü dizesi kendi arasında kafiyeli, üçüncü

Örüşük Kafiye

Örüşük Kafiye ♦ Üç dizeli bentlerde kullanılan ve bizde ilk örnekleri Servet-i Fünun şiirinde görülen kafiye düzenidir. ♦ Terza rima denen nazım biçimi bu kafiye örgüsüyle yazılır. ♦ Her üçlükte birinci ve üçüncü dizeler kendi arasında kafiyelidir. İkinci üçlükten itibaren

Düz Kafiye (Uyak)

Her iki dizenin kendi arasında kafiyelenmesidir. Divan şiirinde mesnevi nazım biçiminde görülen kafiye düzeninin aynısıdır: aa bb cc dd cc …. a– Kandilli yüzerken uykularda a– Mehtabı sürükledik sularda b– Bir yoldu parıldayan gümüşten b– Gittik… Bahs açmadık dönüşten

Ritim

RİTİM (SES DALGALANNASI / TARTIN / DİZEM ) ♦ Türkçe Sözlükle “Bir dizede, bir notada vurgu, uzunluk veya ses özelliklerinin, durakların düzenli bir biçimde tekrarlanmasından doğan ses uygunluğu” biçiminde tanımlanan “ritim” sözcüğünün müzik ve şiirin dışına taşan geniş bir kullanım

Nakarat

Şiirde bir ya da birden çok dizenin hiç değiştirilmeden tekrar edilmesi, başta halk şiirimiz olmak üzere şiirimizde örneği çok görülen ahenk öğelerinden biridir. Asıl konunun işlendiği bentlerden sonra yapılan ve genel olarak nakarat adı verilen bu tekrarlara halk şiirinde bağlama