Leff ü Neşr

LEFFÜNEŞİR ♦ İki veya daha fazla sözcüğü kullandıktan sonra bunlarla ilgili başka sözcükleri sıralamaya “leffü-neşir” denir. ♦ En çok şiirde görülen bu sanat, birbirini izleyen iki dize arasında kurulan koşutluğa dayanır. Bunu aşağıdaki şekil üzerinde daha kolay görebiliriz. ————–A————— B————-

Tecahül-i arif Sanatı Nedir Örnekleri

Tecahül-i arif Sanatı Nedir? Örnekleri ♦ Söyleyişte bir anlam inceliği yaratmak amacıyla herhangi bir şeyi bilmezlikten gelmeye “tecahülüarif” denir. ♦ Tecahülüarif bazen sözde soru yoluyla yapıldığı için istifham sanatıyla karıştırılabilir. Ancak tecahülüarifte sözde sorunun arkasında bir nükte (espri) bulunur. İstifham

İstifham

Anlatımı etkili kılmak amacıyla duygu ve düşüncelerin soru biçiminde anlatılmasıdır. Ancak bu soru, cevap gerektirmediği, cevabı zaten bilindiği için sözde sorudur.

Tezat

TEZAT (KARŞITLIK) ♦ Birbirinin karşıtı olan düşünce, duygu, hayal ve durumların bir arada gösterilmesine “tezat” denir. ♦ Tezat sanatı, karşıt anlamlı sözcükleri birlikte kullanmaya değil; zihinde bir aykırılığı, çelişki ya da karşıtlığı düşündürmeye dayanır. Bu nedenle, örneğin “Güneşin doğuşu da

Mecazı Mürsel

MÜRSEL MECAZ (DÜZDEGİŞMECE / AD AKTARMASI) ♦ Aralarında benzerlik ilişkisi dışında, iç—dış parça-bütün, soyut-somut, neden-sonuç… gibi çeşitli anlam ilişkileri bulunan iki sözden birinin diğerinin yerine kullanılmasına mürsel mecaz (mecaz-ı mürsel) denir. ♦ Mürsel mecazda, kullanılmayan sözün anlamı, diğer söze aktarılır.

Teşbih (Benzetme)

TEŞBİH (BENZETME) ♦ Aralarında ortak bir özellik bulunan iki varlıktan ortak özellikçe zayıf olanının güçlü olana yaklaştırılmasına “teşbih” denir. ♦ Teşbihte bir varlık herhangi bir özelliğiyle güçlendirilmek istenir. Bu amaçla o varlığa, genellikle o özelliğin simgesi durumundaki başka bir varlık

Şiirde Sapmalar

“Sapma” sözcüğü bir dil bilimi ya da şiir terimi olarak sözcüklerin ses, biçim, anlam özelliklerinde ve dilin söz dizimi niteliklerinde bilinçli olarak değişikliğe gitmeyi, ortak dilde bulunmayan yeni söz değerleri bulmayı ifade eder. Şairin dil üzerindeki tasarruf gücünü gösteren sapmalar, anlatımı etkili kılmanın yollarından

Şiir Dilinde Alışılmamış Bağdaştırmalardan Yararlanma

♦ Sözcükler genel olarak tek başlarına kullanılmaz; tamlamalar ya da çeşitli birleşimler oluşturarak cümle içinde yer alır. “mavi ceket”, “bozuk radyo”, “otelin kapısı gibi tamlamalarda sözcükler, yadırganmayan, hemen anlaşılan bağdaştırmalar kurmuştur. Buna karşılık “mavi umut”, “bozuk sabah”, “ruhun kapısı” tamlamalarında sözcükler ortak dilde kullanılmayan

Şiir Dilinde Karşıtlıklardan Yararlanma

SÜR DİLİNDE KARŞITLIKLARDAN YARARLANMA ♦ Şiir dilinde etkileyici öğelerden biri de karşıt kavramlara, olay ve durumlara yer verilmesi; temanın bu karşıtlıklar etrafında oluşturulmasıdır. “Gökte ararken yerde bulmak”, tavşana kaç, tazıya tut demek”, “alacağına şahin, vereceğine karga” gibi deyimlerde; “Zengin arabasını dağdan aşırır, fakir düz ovada

Sözcüklerin Duygu Değeri

Şiir dilinde duygu değeri taşıyan öğelerden geniş ölçüde yararlanılır. Sözcükler yansıttıkları kavramlar ve onlara bağlı tasarımların yanı sıra duygu değerleriyle de anlam kazanır. Bu anlam ortama göre ve kişiden kişiye değişebilecek bir öznellik içermekle birlikte aynı dil birliğine sahip kişilerde