Terdit Sanatı

♦ Sözü hiç beklenilmeyen bir sonuca bağlamaya “terdit” denir. Amaç, okuyucuyu şaşırtmak, hayrete düşürmektir. Safahat’ımda, evet, şiir arayan hiç bulunmaz; Yalnız bir yeri hakkında “Hazin işte bu!” der.

İktibas Sanatı

İKTİBAS (ÖDÜNÇ ALMA / AKTARMA) ♦ Bir düşüncenin pekiştirilmesi amacıyla bir ayetin, bir hadisin ya da tanınmış eserlerden bir parçanın, sözün, dizenin alıntılanarak aktarılmasına “iktibas” denir. ♦ İrsalimeselden farkı aktarılan sözün bir alıntı olması ve atasözü olmamasıdır.

Nazım Birimi

Nazım Birimi ♦ Şiirde anlam bütünlüğü taşıyan en küçük birime nazım birimi denir. Geleneksel Türk şiirinde nazım birimi olarak genellikle “beyit” ve “bent” kullanılmıştır. Çağdaş şiirde ise nazım birimi bazen mısra, bazen beyit, bazen dörtlük ya da bent bazen de

Şiirde Yapı

♦ “Yapı” sözcüğü öncelikle “mimarlık eseri” anlamını düşündürüyor. Bu anlam, şiirde yapının ne olduğunu anlamak için bir basamak olabilir. Mimarlık eserleri, yani türlü amaçlarla kullandığımız binalar, nasıl küçük birimlerin bir amaca bağlı olarak belli bir plana göre bir araya getirilmesiyle

İrsal-i Mesel Sanatı

Bir düşüncenin herkesçe bilinen bir atasözü ya da atasözü değerindeki bir sözle desteklenerek pekiştirilmesine “irsalimesel” denir. Allah’a sığın şahs-ı halimin gazabından Zira yumuşak huylu atın çiftesi pektir. Ziya Paşa (Bu beyitte sakin yaratılışlı kişinin gazabından Allah’a sığın dendikten sonra bu

İltifat Sanatı

İLTİFAT SANATI ♦ Söz arasında ani bir heyecan etkisiyle konu dışına çıkmadan hitabın yönünü değiştirmeye “iltifat” denir. Geçmiş bir zamanı kalbim bulmak üzeredir. Tamamlanacaktır yarım kalmış rüyalar; Ey hafıza! Cömert memenden beni emzir; Zengin renklerini ufkuma dök ey bahar! Ahmet

Nida Sanatı

NİDA (SESLENME) ♦ Yoğun duygu ve heyecanların sonucu, türlü ünlemler kullanılarak kişilere ya da kişileştirilen olaylara, varlıklara, kavramlara seslenmeye “nida” denir. ♦ Nida, kimi zaman, teşhis, tekrir sanatlarıyla birlikte görülebilir.

Telmih

Telmih Nedir? Söz arasında tarihteki bir olaya ya da ünlü bir kişiye, bir inana, bir atasözüne, bir şiire işaret etmeye, onu anımsatmaya “telmih” denir. Telmih sanatında işaret edilen şeye bir iki sözcükle değinilir. ♦ Bilgiye dayalı bir sanat olduğu için

Tevriye

TEVRİYE ♦ Birden fazla gerçek anlamı olan bir sözcüğü akla hemen gelen yakın anlamını değil de uzak anlamını kastederek kullanmaya “tevriye” denir. Bu sanatta sözcüğün uzak anlamı, yakın anlamıyla örtülmüş olur. Bu örtülülük bir nükteye dayandığında tevriye sanatında amaca uygunluk