ÖSYM’nin LYS’de sorduğu sorularda edebî dönemleri yazarken standart yakalayamadığı ortada. Konuyu tam anlamıyla açıklığa kavuşturur mu bilmem ama tespit ve düşüncelerimi sizinle paylaşmak isterim. Eleştirilerinizi ve katkılarınız beklerim.
2012 LYS 42. soruda “Servetifünun” yazılmış. TDK’ye uygun.
2013 LYS 40. soruda “Servetifünun” yazılmış. TDK’ye uygun.
TDK’ye uygunluğunu şöyle denetliyorum:
1. Açıklamalara göre Farsça ve Arapça kurala göre oluşturulan tamlamalar bitişik yazılır. (Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler, madde: 18, 19.) Burada bitişik yazılmış. Yazım doğru.
2. Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar. (Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler, Madde: 24.) Burada büyük harfle yazılmış. Yazım doğru.
ÖSYM görüldüğü gibi Servetifünun yazarken hataya düşmüyor. Çünkü TDK’de örneği var. Ama işler diğer ebedî döneme gelince sarpa sarıyor.
2012 LYS 42. soruda “Fecr-i atinin” şeklinde yazılmış. TDK’ye aykırı.
TDK’ye aykırı olmasını şöyle inceleyelim:
1. Açıklamalara göre Farsça ve Arapça kurala göre oluşturulan tamlamalar bitişik yazılır. (Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler, madde: 18, 19.) Burada bitişik yazılmamış. Yazım hatalıdır.
2. Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır. (Noktalama İşaretleri [Açıklamalar]
1. Madde, burada Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’na örneği verilmiş) Soruda ilgi durumu eki kesme işareti ile ayrılmamış. Yazım hatalıdır.
2013 LYS 40. Soruda “Fecr-i Atîciler” şeklinde yazılmış. TDK’ye aykırı.
1. Açıklamalara göre Farsça ve Arapça kurala göre oluşturulan tamlamalar bitişik yazılır. (Bitişik Yazılan Birleşik Kelimeler, madde: 18, 19.) Burada bitişik yazılmamış. Yazım hatalıdır.
2. Ati kelimesi (isim [a:ti:] eskimiş Arapça ātī) yazılırken düzeltme işareti (şapka) kullanılmaz.
Özetlemek gerekirse ÖSYM’de soruları hazırlayan ya da tashih eden kişi/kişiler TDK’de örneğini gördükleri kelimeyi olduğu gibi almakta hiç tereddüt göstermemiş; TDK’de örneğini bulamadıklarında ise yanlışa düşmüşler. Oysa yazım kılavuzunda “fecir” kelimesini aratsalar “fecrikâzip, fecrisadık” gibi birleşik sözlerin bitişik yazıldığını görür, ‘Servetifünun’ gibi onu da bitişik yazarlardı. Saygılarımla…
Sadık Baykara