Devleti yöneten aydınların İmparatorluğu devam ettirmek için yönetim, eğitim hayatında ve askerî sistemde değişiklik yapmak istemelerinin nedenleri:
Osmanlı devletini yöneten aydınlar, devletin Batı devletleri ve uygarlığı karşısında düştüğü konumu görmüşler ve bu durumu değiştirmek, Osmanlı Devleti’ni ayağa kaldırmak amacıyla eğitim hayatında ve askerî sistemde yenilik yapmak istemişlerdir. Bu yenilikleri gerçekleştirmek için de ilk adım, Batı’daki okullara benzer okullar açmak olmuştur.
Matbaanın getirilmesinden sonra, değişen dünyaya uymak gereği, ilk olarak pozitif bilimlerle ilgili okulların açılmasıyla kendini gösterir. Bu doğrultuda 1773’te Mekteb-i Riyaziye, 1776’da Hendese Odası adıyla mühendislik okulu, 1783’te Mühendishane-i Bahr-i Hümayun açılır. Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa‘nın daha önceden başlattığı Batılılaşma girişiminden cesaret alan II. Mahmut, modernleşme yolunda önemli adımlar atar. Çok sayıda öğrenciyi Avrupa’ya gönderir. Eğitimde Batı’yı örnek alma girişimi giderek gelişir ve 1827’de Mekteb-i Tıbbiye, 1831’de Mızıka-i Hümayun Mektebi, 1834’te Mekteb-i Ulum-ı Harbiye açılır.