Kutadgu Bilig

KUTADGU BILIG

  • “Mutluluk Veren Bilgi” anlamına gelen eser, XI. yüzyılda (1069-1070 yılında) Yusuf Has Hacip tarafından yazılarak Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han‘a sunulmuştur.
  • İslamiyet etkisinde ve aruzla yazılan ilk eserdir.
  • Aruz ölçüsüyle ve mesnevi biçiminde yazılmıştır.
  • Eserin sonuna eklenen 124 beyitlik kaside biçimindeki üç parça ile birlikte tamamı 6645 beyittir. Ayrıca beyitlerin arasına mani tipinde uyaklanan ve cinasların da görüldüğü 173 dörtlük serpiştirilmiştir.
  • On birli hece veznine benzeyen ve Şehname vezni olan  Fa ûlün / fa ûlün / fa ûlün / fa ûl aruz kalıbıyla yazılmıştır.
  • Siyasetname türünde, ahlaki-didaktik bir eserdir.
  • Karahanlı Türkçesi de denilen Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır.
  • Eserde hükümdar Gündoğdu, vezir Ay-Toldı, vezirin oğlu Ögdülmiş ve Ogdurmış adlı dindar kişi olmak üzere dört kişi konuşturularak devlet yönetimi, hükümdarların görev ve sorumlulukları, erdemli yaşamanın yolları, bilginin önemi hakkında bilgi verilmiştir.
  • Alegorik bir yapısı vardır. Hükümdar adaleti, vezir mutluluğu, vezirin oğlu aklı, dindar kişi de kanaat ve akıbeti anlatan simgelerdir.