İLTİFAT SANATI
♦ Söz arasında ani bir heyecan etkisiyle konu dışına çıkmadan hitabın yönünü değiştirmeye “iltifat” denir.
Geçmiş bir zamanı kalbim bulmak üzeredir.
Tamamlanacaktır yarım kalmış rüyalar;
Ey hafıza! Cömert memenden beni emzir;
Zengin renklerini ufkuma dök ey bahar!
Ahmet Muhip Dıranas
(Bu dörtlükte geçmiş zamanla ilgili olarak “hafıza” ya seslenilirken hitabın yönü birden “bahar“a çevriliyor.)
Bir uykuyu cananla beraber uyuyanlar,
Varlıkta bütün zevki o cennette duyanlar,
Dünyayı unutmuş bulunurken o sularda,
— Zalim saat ihmal edilen vakti çalar da-
Bir an uyanırlarsa leziz uykularından,
Baştanbaşa, her yer kesilir kapkara zindan.
Bir faciadır böyle bir âlemde uyanmak,
Günden güne hicranla bunalmış gibi yanmak.
Ey talih! Ölümden de beterdir bu karanlık;
Ey aşk! O gönüller sana mal oldular artık;
Ey vuslat! O âşıkları efsununa ram et!
Ey tatlı ve ulvi gece! Yıllarca devam et!
Yahya Kemal Beyatlı
(Yukarıdaki parçanın son dizelerinde hitabın yönü değiştiği için iltifat sanatı yapılmıştır.)