1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, özne-yüklem ilişkisi ötekilerden farklıdır?
A) Sonuçlar iki gün önce açıklandı.
B) Aranan kan bulundu.
C) Hafta sonu hep evde bulundum.
D) Bahçeye su salındı.
E) Okula, bir bilgisayar alındı.
2. Özne-yüklem ilişkisi bakımından farklı olan cümle, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hiroşima vahşeti tüm dünyada kınandı.
B) Düşmanlar, yurdumuzdan sürüldü.
C) O gün yeni elbiselerimi giymiştim.
D) Hesaplar çok iyi incelendi.
E) O davette neler yendi, neler…
3. Tiyatroya gitmek amacıyla arkadaşlarla durakta buluştuk.
Bu cümledeki özne-yüklem ilişkisi, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Park yeri yüzünden dövüştüler.
B) On dakikada konuyu özetlemişti.
C) Meclis, uluslararası sözleşmeleri onayladı.
D) Misafirler için taze çay demlemişti.
E) Birkaç arkadaş bir köşeye çekildiler.
4. Aşağıdakilerden hangisi, özne-yüklem ilişkisi bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Hasta, ateşi düşünce açıldı.
B) Sokak kapısı gıcırtıyla açıldı.
C) Konuşmacı gittikçe açıldı.
D) Yalnız kalınca arkadaşına açıldı.
E) Reklam giderleri nedeniyle fazla açıldı.
5. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, özne ve yüklem ilişkisi yönünden, ötekilerden ayrı bir özellik gösterir?
A) Rapor tam bir ayda hazırlandı.
B) Okula gitmek için erkenden hazırlandı.
C) Misafirler gelinceye kadar masa hazırlandı.
D) Salon, uluslararası bir toplantı için hazırlandı.
E) Isıya dayanıklı yeni bir model hazırlandı.
6. Aşağıdakilerden hangisi, özne-yüklem ilişkisi bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Bu habere sevindi.
B) Aceleyle giyindi.
C) Bütün suç ona yüklendi.
D) Kendi kendine söylendi.
E) Bu sözlere iyi dayandı.
7.
Belki hâlâ o besteler çalınır.
Gemiler geçmeyen bir ummanda
Bu dizelerdeki özne-yüklem ilişkisi, aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Feride aynanın karşısında taranıyor.
B) Büyüdüğü halde kardeşini kıskanıyor.
C) Bu yazma eserler çok iyi korunuyor.
D) Kendisine değil, arkadaşlarına güveniyor.
E) Yöre halkı haksızlığın önlenmesi için direniyor.
8. Aşağıdakilerden hangisinde, işteşlik anlamı ötekilerden farklıdır?
A) iki ülkenin başbakanları bir sınır kasabasında görüştüler.
B) Çocuklar park bekçisini görünce kaçıştılar.
C) Kıyı koruma görevlileri, kaçakçılarla çatıştılar.
D) Konser bileti almak için kuyruğa girenler bir süre itiştiler.
E) Saha kaygan olduğundan oyuncular çarpıştılar.
9. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi, nesne-yüklem ilişkisine göre ötekilerden farklıdır?
A) Kitaplarda değil, türkülerde ara Yemen’i
B) Memleket ahvalini onlardan sor
C) Öleni kalanı olardan öğren
D) Ben türkülerden aldım haberi
E) Mis gibi insan kokar mis gibi toprak
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, nesne almamış (geçişsiz)’tır?
A) Çiftçi, beygirinin semerini kucaklayıp badem ağacının dibine götürdü.
B) Çift koşumlarının kopan yerlerini sağlamca bağladı.
C) Hamutunu, başlığını, koşum kollarını vurdu.
D) Emektar kır beygiri pulluğa koştu.
E) Kır beygir, arka ayakları ile toprağı iterek gerildi.
11. “-t” eki, geçişsiz eylemleri geçişli yapar; geçişli eylemlerin de geçişlilik derecelerini artırır.
Buna göre, aşağıdaki cümlelerde altı çizili eylemlerin hangisinde bu ek, ötekilerden farklı görevde kullanılmıştır?
A) Ayakkabılarını biraz önce boyattı
B) Eve gelince önce çiçeği sulattı.
C) Mutfağa girdi, önce eti doğrattı.
D) Bu ölüm haberi önce beni ağlattı.
E) Taşındığı evde önce kapıları yağlattı.
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi, hem oldurganlık hem de ettirgenlik eki almıştır?
A) Bankadaki hesabına yüz bin lira yatırttı.
B) Akşam yemeği için patates kızarttı.
C) Koyu renkli perde odayı iyice kararttı.
D) Bu sözlerin gözlerimi yaşarttı.
E) Misafirler için birkaç kilo meyve aldırttı.
13. Eylemsiler de, eylemler gibi çatı özelliği gösterir; etken, edilgen, işteş, dönüşlü olabilirler.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili eylemsi, özneye göre çatı bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Savaşa katılıp kendisini göstermek istiyordu.
B) İleri atılıp arkadaşlarını coşturmuştu.
C) Yere düşmemek için tüfeğine tutunup direniyordu.
D) Bir ara göğsünden vurulup yere düşmüştü.
E) Geri çekilip yeniden toparlanmayı düşündüler.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, “dönüşlü” çatılıdır?
A) Bahçede bir süre gezindi.
B) Salon, nişan için süslendi.
C) Buğday bu yıl erken ekildi.
D) Çocuğun yaralandığı, annesinden saklandı.
E) Çocuk, yıl sonunda ödüllendirildi.
15.
Süre süre indirdiler ovaya;
Kaç yaralı ceylan; kaç, avcı geldi!
Bu dizelerle ilgili olarak, aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
A) “İndirdiler”, oldurgan eylemdir.
B) Eylemler, etken çatılıdır.
C) ikileme, belirteç görevinde kullanılmıştır.
D) “Kaç” sözcükleri, geçişli eylemdir.
E) Eylemler, emir kipi ve -di’li geçmiş zamanda çekimlenmiştir.
CEVAP ANAHTARI
1. C 2. C 3. A 4. B 5. B 6. C 7. C 8. B 9. E 10. E 11. D 12. A 13. D 14. A 15. D