EVLİYA ÇELEBİ (1611 -1682)
♦ 17. yüzyılda düz yazı alanında en önemli sanatçılardandır.
♦ Gezi türünde edebiyatımızın en büyük yazarıdır.
♦ Aslen Kütahyalı bir aileden gelen saray kuyumcusu Derviş Zılli Mehmet Ağa’nın oğlu olup İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Medrese öğreniminden sonra Enderun’da eğitim görmüştür.
♦ On ciltlik Seyahatname isimli eserinde İstanbul’dan başlayarak Anadolu, Rumeli, Suriye, Kafkasya, İran, Avusturya, Mısır, Balkanlar, Rusya… gibi ülkelere yaptığı gezilerini anlatır.
♦ Arı bir dille ve ilgi çekici bir üslupla yazdığı eserinde yalnızca gördüklerini ve yaşadıklarını yazmamış, gezdiği devletlerle ilgili tarih coğrafya, folklor, din ve inanış biçimlerini de yazmıştır.
♦ Gezdiği, gördüğü mekanlarla ilgili düşüncelerini sergilerken, başlı başına birer araştırma konusu olabilecek bilgiler, belgeler ortaya koyar. Bunlar arasında öyküler, türküler, halk şiirleri, söylenceler, masal, mani, ağız ayrılıkları, halk oyunları, giyim kuşam, düğün dernek, eğlence, inançlar, karşılıklı insan ilişkileri, komşuluk bağlantıları, toplumsal davranışlar, sanat ve zanaat varlıkları önemli bir yer tutar.
♦ Kimi zaman mübalağaya ve esprilere başvurması , insanları ve olayları masallaştırması, halk içinde yaşayan efsanelere yer vermesi esere renk katmaktadır.
♦ Başvurduğu hikâye tekniği (bugünkü anlayışla röportaj tekniği) ilgi çekicidir.