KUTADGU BILIG “Mutluluk Veren Bilgi” anlamına gelen eser, XI. yüzyılda (1069-1070 yılında) Yusuf Has Hacip tarafından yazılarak Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han‘a sunulmuştur.
Kategori: Türk Edebiyatı Konu Anlatımı
Geçiş Dönemi Türk Edebiyatı Özellikleri
GENEL ÖZELLİKLER ♦10. yüzyılda Maveraünnehir dolaylarında yaşayan Türklerin, Müslüman Arapların etkisiyle yığınlar halinde İslamiyeti kabul etmelerinden sonra Türk toplum yaşamında.önemli değişmeler meydana geldi:
Şairlerin Atası Şamanlar
Şairlerin Atası Şamanlar Şaman törenlerinin başkişisi olan büyücü ozanların genel adı “şaman”dır. Tunguzca kökenli bu sözcük “coşku, heyecan, sıçramak, oynamak, dövünmek” gibi anlamlar taşır.
İlk Türk Şairi
Adı Bilinen İlk Türk Şairi Divan-ü Lugati’t Türk‘te adı geçen, fakat hiçbir eserini bilmediğimiz Çuçu‘dan daha önce yaşadığı sanılan Aprınçur Tigin, adı ve şiiri bilinen ilk Türk şairi sayılmaktadır. Uygur Türkçesiyle yazdığı dinsel nitelikli şiirlerin yanında sevgi konulu şiirleri de
İlk Türk Şiiri
İlk Türk şiiri Bir Çin kaynağında çevirisine rastlandığı için söylendiği zamanı ve anlamını bildiğimiz ilk şiir, acı bir anıyı dile getirir. M.Ö.119’da Hunlar savaşta yenilmiş ve kaybettikleri topraklar için bir ağıt. Bu şiirin çevirisinden bir dörtlük şöyledir: Yençi şan dağını
Türk Destan Motifleri
TÜRK DESTAN MOTİFLERİ 1. Kök-Börü: Totemizmin bir kalıntısı olarak görülen bu motif, Şamanist destanlarda, özellikle Göktürk destanlarında temel motif özelliğini taşır. Göktürklerin totemi, destansı atası olan börü yani bozkurt, destanlarda olağanüstü güce sahip, kurtarıcı, yol gösterici atalar ruhu, mistik bir
Göç Destanı
Göç Destanı Çin prensesiyle evlenen Uygur hakanının kutsal bir kayalığı parçalatarak Çinlilere vermesiyle görülen uğursuzluğun büyük bir kıtlığa neden oluşunu ve bunun üzerine Türklerin Beşbalıg bölgesine göç edişini anlatır. Destan Çin ve İran kaynaklarında kayıtlıdır.
Türeyiş Destanı
Türeyiş Destanı Eski Hun hakanlarından birinin, ancak bir tanrı ile evlenecek kadar güzel iki kızı olduğunu ve Dokuz Oğuzların bu kızlarla evlenen bir bozkurdun çocukları olarak çoğaldıklarını anlatır. Destan, tarihçi Cüveyni’nin Tarih-i Cihan-gûşa adlı eserinde ve Çin kaynaklarında kayıtlıdır.
Ergenekon Destanı
Ergenekon Destanı Göktürklerin yok edildiği bir düşman saldırısında sağ kalan az sayıda Türk’ün, Ergenekon denilen küçük bir yurtta çoğalmalarını ve demir bir dağı delerek oradan çıkmalarını anlatır. Ergenekon Destanı, önce XIII. asır Moğol tarihçisi Reşidüddin tarafından yazıya geçirilmiştir. Yazarın Câmi’ü’t-Tevarih,
Bozkurt Destanı
Bozkurt Destanı: Düşmanları tarafından yok edilen Göktürklerin dişi bir kurttan yeniden türeyişinin destanıdır. Destanın üç farklı rivayeti Çin yıllıklarında kayıtlıdır.