ULAMA Konuşmada meydana gelen bir ses olayıdır. Sonunda ünsüz bulunan sözcükten sonra ünlüyle başlayan bir sözcük geldiğinde birinci sözcüğün sonundaki ünsüz, ikinci sözcüğün başındaymış gibi söylenir; ulama, bitiştirerek okuma eylemidir. evin önü… evi nönü koşan adam… koşa nadam Simit al….
Kategori: Ses Bilgisi – Türkçenin Ses Özellikleri
Ses Bilgisi – Türkçenin Ses Özellikleri
Kaynaştırma
KAYNAŞTIRMA Türkçe sözcüklerde iki ünlü yan yana gelmez; bu nedenle iki ünlünün yan yana geldiği durumlarda iki ünlünün arasına kaynaştırma harflerinden (n, s, ş, y) uygun olanı girer. Yandaki tabloda kaynaştırma harfleri ve bu harflerin kullanıldığı yerler verilmiştir. Kaynaştırma harfi
Ünlü Daralması
ÜNLÜ DARALMASI Düz – geniş ünlü (a, e) ile biten eylemler şimdiki zaman eki (-yor) aldığında, eylemin sonundaki düz – geniş ünlü daralır, “ı, i, u, ü” den uygun olanına dönüşür: bekle – yor… bekliyor anla – yor… anlıyor koşma
Ünlü Türemesi
2. ÜNLÜ TÜREMESİ: İki yerde gerçekleşir: a. Kimi pekiştirmelerde pekiştirme eki ile sözcük arasında ünlü türer: sap-a-sağlam, yap-a-yalnız, güp-e-gündüz, çep-e-çevre, sır-ıl-sıklam, çır-ıl-çıplak… b. Kimi küçültmelerde sözcük ile küçültme eki arasında ünlü türer: bir-i-cik, az-ı-cık, dar-a-cık, genç-e-cik… UYARI: “Bak-a-kal-, koş-a-bil-, düş-e-yaz-, bak-ı-ver-“ gibi
Ünlü Düşmesi (Hece Düşmesi)
1. ÜNLÜ DÜŞMESİ (HECE DÜŞMESİ) UYARILAR: Sözcüklerde oluşan ünlü düşmesinin nedenleri farklı olabilir. Ünlü düşmesi şu biçimlerde oluşabilir: İki heceli organ adları çekim eki alınca ünlü düşebilir: burun… burnu . Sözcük yapım eki alınca ünlü düşebilir: Yanıl-ış … yanlış, yumurta-la-…
Türkçede Vurgunun Özellikleri
TÜRKÇEDE VURGUNUN ÖZELLİKLERİ Vurgu: Bir hece üzerindeki baskılı söyleyişe sözcük vurgusu denir. Hitaplarda vurgu daima ilk hecede bulunur: kardeşim Seslenmelerde vurgu ilk hecede bulunur: aslanım Türkçede orta hece ve heceler vurgusuzdur. Tek heceli kelimelerde vurgu aranmaz. İki heceli kelimelerde vurgu
Yazım Kuralları ve Ses Bilgisi İlişkisi
YAZIM KURALLARI VE SES BİLGİSİ İLİŞKİSİ Türkçede ünsüzlerin “e” ünlüsüyle söylenmesi kuralının çiğnenmesi yazım yanlışlığına yol açar: TCK’ya göre bu büyük bir suçtur. Ünlü düşmesini yazıda göstermemek yazım yanlışlığı nedenidir: Burunuma kötü kokular geliyor. İkilemelerde ünlü düşmesi olmaz, bunun yazıda
Ses Bilgisi
Duyulabilen hava titreşimlerine “ses“, sesin yazıdaki işaretine “harf“, harflerin oluşturduğu topluluğa ise “alfabe” (abece) denir. Seslerin Sınıflandırılması: Oluşmaları sırasında ses yolunda herhangi bir engele uğramayan seslere “ünlü“, oluşmaları sırasında ses yolunda çeşitli engellere uğrayan seslere ise “ünsüz” denir. Ünsüzlerin oluşması
Ses Bilgisi ve Yazım Kuralları Test
1. ikiz hayaletler gibi yürüdük Elele yanyana bir bahar günü Gece bir tepeden seyir ettik büyük Yıldızların suya döküldüğünü Bu dizelerde kaç yazım yanlışı yapılmıştır? A) 1 B) 2 C) 3
Ünsüz düşmesi
Ünsüz düşmesi Ünsüz düşmesi şu durumlarda gerçekleşir: 1.” k” sesi ile biten bazı kelimelere küçültme ekleri (-cik, -cek) getirildiğinde bu kelimelerdeki “k” ünsüzü düşer: ufak – cık ►ufacık küçük – cük ► küçücük çabuk – cak ► çabucak sıcak – cık ► sıcacık 2. “k” ile biten kimi sıfatlara isimden fiil