Önce piyes olarak yazdığı, sonradan romana dönüştürdüğü Çalıkuşu, kahramanı Feride ile genç kızları uzun süre etkilemiş; dil ve anlatımındaki rahatlıkla, Anadolu gerçeğine yaklaşım tarzıyla daha sonra yazılan birçok romana örnek olmuştur.
Küçük yaşta anne ve babasını kaybeden Feride İstanbul’da bir Fransız okulunda yatılı okur. Zeki, başarılı, afacan bir öğrencidir. Okulda yaramazlığıyla ün salar. Bu yüzden hocaları ona “Çalıkuşu” adını verir. Bütün tatillerini teyzesinin evinde geçiren Feride okulu bitirdiğinde çok güzel bir genç kız olur. Teyzesinin kendisini içten içe seven oğlu Kamuran’la nişanlanır; ancak onun başkasıyla ilişkisini öğrenince evden kaçar. Maarif Müdürlüğüne başvurarak öğretmen olur.
Anadolu’da çeşitli köy ve kasabalarda çalışır. Çevresindekilerle çok sıcak ilişkiler kurar. Kendini çocukların eğitimine adayarak yediden yetmişe herkesin sevgisini kazanır. Fakat güzelliği her gittiği yerde başına dert açar. Bu yüzden görev yeri sık sık değişir. Son olarak tayininin çıktığı Kuşadası’nda, dedikodulara son vermek için Doktor Hayrullah Beyle nikahlanır; fakat baba kız gibidirler. Feride ‘nin günlüklerini yazdığı defter bir gün kaybolur ve bu defteri Hayrullah Bey bulur.
Merak edip okur, Feride’nin Kamuran’ı hâlâ sevdiğini anlar. Bunun üzerine defteri saklar. Hastalanınca Feride’ye bir paket bırakır ve öldükten sonra bu paketi teyzesine vermesi için söz alır. Bir süre sonra Hayrullah Bey ölür. Feride onun vasiyetini yerine getirmek üzere İstanbul’a teyzesinin yanına gider. Kamuran Feride’nin yazdıklarını okuyunca onun tekrar Kuşadası’na dönmesine izin vermez, onunla evlenmek istediğini söyler. Feride önce dirense de bu teklifi kabul eder.
2022-2023 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI VALİ İHSAN DEDE ANADOLU LİSESİ I. DÖNEM 11. SINIFLAR TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ ÇALUKUŞU ROMANI KİTAP SINAVI(PERFORMANS)
1) Feride Zeyniler’deki mektep kapandıktan sonra işlemler için maarif müdürünün odasına gittiği zaman orada kim ile karşılaşmıştır?
A) Doktor Hayrullah Bey ile
B) Mektep hocası Sör Aleksi
C)Mektep arkadaşı Kristiyan Varez
D) İhsan Bey
E) Şeyh Yusuf Efendi
2) Feride B… Darülmuallimatı’ndan sonra nereye tayin olmuştur?
A) Ç. Rüştiyesi
B) Balıkesir Rüştiyesi
C) A. Darülmuallimatı
D) Kuşadası İdadisi
E) Kuşadası Rüştiyesi
3) Feride Munise’yi nasıl kaybetmiştir?
A) Munise kaza geçirmiş ve vefat etmiştir.
B) Munise ailesinin yanına dönmüştür.
C) Kuşpalazına yakalanmış ve vefat etmiştir.
D) Savaşta kayıplara karışmıştır.
E) Munise evden kaçmıştır.
4) Feride ile Kamran yıllar sonra nerede karşılaşırlar?
A) İstanbulda’ki akrabaların evinde
B) Kuşadası’ndaki çiftlikte
C)Tekirdağ’daki teyzelerinin evinde
D) B… Darülmuallimatı’nda
E) Ç… kasabasında
5) Kuşadası’ndaki mektebi kapatılınca Feride ne yapmıştır?
A) Hastanede hemşirelik yapmıştır.
B) Başka bir yere tayin olmuştur.
C) İstanbul’a dönmüştür.
D) Tekirdağ’a dönmüştür.
E) Öğretmenliği bırakmıştır.
6)”Çalıkuşu “ adlı eserde, Zeyniler köyündeki öğrencilerin oynadıkları oyunların konusu nedir?
A)Görücü usulü ile evlenme
B) Gurbet acısı
C)Baba hasreti
D) Cenaze merasimi
E) Bayram merasimi
7) Feride Zeyniler’den ayrılırken Çoban Mehmet ona ne hediye yollamıştır?
A) Yöresel ürünler
B) Resimler
C) Yeni doğmuş keçi yavrusu
D)Çiçek buketi
E) Çam balı
8) Feride’nin Ç… şehrinde gitmekten çok zevk aldığı, en sevdiği yer neresidir?
A) Söğütlük denilen dere kenarı
B) Kavaklık denilen kır yeri
C) Gürlevik denilen şelale
D) Çataloluk denilen şelale
E) Cevizlik denilen mesire yeri
9) Hayrullah Bey Feride ve kendisi hakkında çıkan dedikodulardan Feride’yi korumak için nasıl bir çözüm bulmuştur?
A) Feride’yi İzmir’e göndermiştir.
B) Feride’nin akrabaları ile iletişime geçmiştir.
C) Feride ile nikahlanmıştır.
D) Kendisi başka bir şehre taşınmıştır.
E) Feride ile bir daha görüşmemiştir.
11) Kamran Feride ile ilgili tüm gerçekleri nasıl öğrenmiştir?
12) Feride Zeyniler’den ayrılmadan önce Munise’nin annesiyle görüştüğünü anlayınca ne tepki vermiştir?
13) Hayrullah Bey vefat etmeden önce Feride’ye neyi vasiyet etmiştir?
14) Hayrullah Bey’in Kamran’a ulaşması için vasiyet ettiği paketin içinden ne çıkmıştır?
15)”Çalıkuşu” romanından çıkardığınız sonuç nedir, düşüncelerinizi yazınız.
İlk 10 soru 5 puan; diğer sorular 10 puandır.
Başarılar Dilerim.
Lütfen sınavda İmlA ve noktalama kurallarına dikkat edelim.