Eylem (Fiil) İş, oluş, kılış ya da durum anlatan sözcüklere “eylem” denir. Türkçenin bel kemiğidir. Yüklemi oluşturma görevine sahiptir. Eylemler mastar eki (-mak/-mek) alabilen sözcüklerdir: koşmak, yürümek, gülmek… İPUCU: Eylemler kendilerine özgü çekim eklerini alarak daima yüklemde bulunur. ANLAMLARINA GÖRE
Yazar: reyhan
Fiilde Kip
Eylemde Kip Eylemin yapılmasıyla ilgili bir dileği ya da eylemin yapılış zamanını bildiren eklere “kip” denir. BASİT KİPLER Tek kip eki almış eyleme, “basit kipli eylem” denir. Basit kipler ikiye ayrılır: haber kipleri ve dilek kipleri. A) Haber (Bildirme) Kipleri:
Ek Fiil
Ek Eylem İki temel işlevi vardır: 1. Ad soylu sözcüklere eklenerek onları yüklem yapar: O bir memur i-di. (ek eylemin hikâyesi) O bir memur i-miş. (ek eylemin rivayeti) O bir memur-dur. (ek eylemin geniş zamanı) O bir memur i-se… (ek
Zarf (Belirteç)
Zarf (Belirteç) Eylemi, sıfatı ya da başka bir zarfı anlamca etkileyen sözcüklere zarf denir. “Akbaba, gökyüzünde yavaşça süzülüyordu.” cümlesinde “yavaşça” sözcüğü zarftır çünkü “süzülüyordu” eyleminin nasıl yapıldığını belirtmektedir. Türkçede niteleme görevi yapan iki tür sözcük vardır: sıfat ve zarf. Sıfat, sadece
Ek Biçiminde Zamirler
EK BİÇİMİNDE ZAMİRLER 1. İlgi Zamiri (-ki) Adın yerini tutan -ki ekidir Benim arabam yeni seninki (araban) eski. İlgi zamiri “-ki”den önce “-in, -im” tamlayan eki bulunur: sen-in-ki, ben-im-ki… Sıfat yapan -ki, kimi bağlaçlardaki -ki ile karıştırılmamalıdır:
Belgisiz Zamirler ve Soru Zamiri
Belgisiz Zamirler Hangi adın yerini tuttuğu pek belli olmayan zamirlerdir (bazısı, başkası, kimileri, kimse, herkes, herhangi biri, birçoğu, birkaçı, hepsi, falan, filanca, şu bu, o bu..,) …. Bazıları yeşili daha çok sever. Soru Zamiri Adların yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir.
İşaret Zamirleri
İşaret Zamirleri İnsan dışındaki varlıkların yerini, işaret yoluyla tutan zamirlerdir. (bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, öteki, beriki, diğeri, böylesi, bura, şura, ora…) Bunu, daha önce satın almıştım. “o” sözcüğü insan adı yerine kullanılırsa kişi zamiri, insan dışındaki bir varlık
Sıfatlarda Karşılaştırma ve Derecelendirme
Sıfatlarda Karşılaştırma ve Derecelendirme Sıfatlarda karşılaştırma ve derecelendirme edat ve zarflarla yapılır. kuş kadar hafif uçurtma (edat) daha akıllı çocuk (zarf) çok hızlı araba (zarf) en güzel ev (zarf)
Sıfatlarda Küçültme
Sıfatlarda Küçültme Küçültme ekleri “-ce, -imsi, -mtırak, -cek…”tir. Ancak bu ekler küçültme anlamının dışında anlamlar da katabilir: yakınlık, benzerlik… küçücük bir oda (küçültme) güzelce kız (yakınlık) sarımtırak kazak (benzerlik)
Sıfatlarda Pekiştirme
Sıfatlarda Pekiştirme Sıfatların anlamını güçlendirmek için kullanılır. Değişik yollarla yapılabilir: a) Ön sesli pekiştirme yoluyla: bembeyez elbise | b) İkileme yoluyla: iri iri taşlar, güzel mi güzel çocuk c) -ce ekiyle: binlerce kitap