♦ Hacı Bektaş Veli, Ahmet Yesevî’den sonra XIII. yüzyılda onun fikirleri doğrultusunda Türk kültürü üzerinde çok derin ve kalıcı izler bırakan ikinci büyük isimdir. Horasan’da doğmuş, Anadolu’ya gelmiş ve Kırşehir (bugün Hacıbektaş adıyla Nevşehir’e bağlı bir ilçe olan Sulucakarahöyük)’de ölmüştür.
Yazar: admin
13. ve 15. yy’de Öğretici Metinler
ÖĞRETİCİ METİNLER 1. XIII.-XV. yüzyıllarda Oğuz Türkçesiyle verilen metinler arasında öğretici metinler de bulunur. Çoğunlukla düz yazının kullanıldığı bu metinlerde Arapça, Farsça kelimelere yer verilmekle birlikte anlatım yalın ve açık, cümleler kısadır. 2. Bu dönemdeki öğretici metinlerin din, tasavvuf, ahlak,
Dede Korkut Hikayeleri
♦ Kitabın asıl adı “Kitab-ı Dede Korkut Ala Lisan-ı Taife-i Oğuzan“dır. Anlamı “Oğuzların Diliyle Dede Korkut Kitabıdır. ♦ Kitap bir mukaddimeden (ön söz) ve boy adı verilen on iki destansı hikâyeden oluşmuştur. Salur Kazan ve Bayındır Han gibi kahramanların, mekân
Köroğlu Destanı
KÖROGLU DESTANI ♦ Türk destanları içinde en geç oluşan destandır. ♦ Batı Türkistan’dan Rumeli’ne kadar uzanan geniş coğrafya üzerinde, başta Azeri, Özbek İstanbul ve değişik Anadolu rivayetleri olmak üzere birçok rivayeti bulunur. ♦ Köroğlu Destanı’nın 16.yüzyılda Anadolu’da oluşan kolu, halk
Hamzaname
♦ Hamzaname, Hazreti Muhammet’in amcası Hz. Hamza’nın hayatı etrafında oluşan destanî halk hikâyelerinin genel adıdır. ♦ Hz. Hamza’nın hayatının anlatıldığı hikâyeler X. yüzyıldan itibaren önce sözlü gelenekte oluşmuş; 14. yüzyıldan itibaren de Farsçada yazıya geçirilmiştir, ilk Türkçe Hamzaname’yi ise Ahmedî’nin
Saltukname
♦ Saltukname, olağanüstü kişiliği ve hayatı bakımından Battal Gazi’ye ile Danişmend Gazi’ye benzeyen Sarı Saltuk adlı bir Türk dervişinin hayatını anlatan dinî-destanî halk hikâyesidir. ♦ Battalname geleneğini devam ettiren metinler arasında önemli bir yeri olan eser, 13. yüzyıl alperenlerinden olan
Danişmendname
♦ Anadolu’nun Türklerin egemenliğine girmesini konu alan bu destanda Danişment Gazi’nin ve oğlu Melik Gazi’nin gazaları, kahramanlıkları anlatılır. ♦ 12. yüzyılda sözlü olarak oluşan, 13. yüzyılda yazıya geçirilen bu destan Battalname tarzında yazılmıştır. Danişmendname’de tarihi masallaştıran pek çok olay yanında,
Battalname
♦ Battalname, VIII. yüzyılda Bizanslılara karşı savaşmış bir Arap kahramanı olduğu ileri sürülen, ancak daha sonra halk muhayyilesinde Türkleştirilen Battal Gazi‘nin hayat hikâyesi etrafında oluşturulmuş dinî-menkıbevi bir destandır. ♦ Destanda Battal Gazi, Hüseyin Gazi’nin oğludur. Soyu Hz. Muhammet’in torunu Hz.
13. ve 15. yy Anadolu’da Olay Çevresinde Oluşan Edebi Metinler
OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBÎ METİNLER 1. Oğuz Türkçesi bir yazı dili olarak XIII. yüzyılda Anadolu’da ortaya çıkmadan önce XI. ve XII. yüzyıllarda Horasan bölgesinde şekillenmeye başlamış, Horasan kültür havzasındaki Oğuzca Anadolu’daki Türk edebiyatının bir bakıma çekirdeğini oluşturmuştur. Mevlana, Ahmet Fakih,
Nefes
Nefes ♦ Bektaşi- Alevi tekkelerinde okunan tasavvufi şiirlerdir. ♦ Genellikle vahdet-i vücut inanışı dile getirilir. ♦ Rindane, kalenderane, bazen de alaycı bir anlatımları vardır. ♦ Gazel ve koşma tarzında hece ölçüsüyle yazıldığı gibi sonradan aruzla da yazılmıştır. ♦ Daha çok,