1. “Karşılık” sözcüğü, aşağıdakilerin hangisinde anlamca yanlış kullanılmıştır?
A) Bu konudaki sözlerimize karşılık vermediler.
B) Yaptığı işe karşılık olarak verilen paranın az olduğunu söyledi.
C) Beş ton buğdaya karşılık bir ton petrol alabiliyoruz.
D) ikinci bir işte çalışmasına karşılık yine de geçinemiyormuş.
E) En anlamlı yardımlar, karşılık beklenmeden yapılanlardır.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) Paragraf yorumu soruları zor değildir, ama dikkatli okumak gerekir.
B) Dilbilgisi soruları, “bilgi” gerektiren sorulardır, ama çok zaman almaz.
C) Anlatım bozukluğu soruları kolaydır, ama kimi öğrencileri biraz uğraştırır.
D) Türk edebiyatı soruları da kolaydır, gazete kültürüyle bile çözülebilir.
E) Batı edebiyatı sorularından bazıları ayrıntılı bilgi gerektirir, ama bu sorular zor sayılmaz.
3. (I) Geçen yıl bir genç geldi Şirince’ye. (II) Şu meydandaki çınar ağacının önünde diz çöküp ağladı. (III) Vaktiyle Şirince’den göç eden bir Rum’un oğluymuş. (IV) Babası ona, buradaki yaşamını, bu çınar ağacını nasıl ektiğini anlatmış. (V) Çocuk, koca çınarın önünde saatlerce ağladı durdu.
Bu parçada numaralanan cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlatım bozukluğu yoktur?
A) Öykü kahramanlarını sevdi, tehlikelerden korudu, hoşgörüyle yaklaştı.
B) Öykü kahramanlarını sevdi, tehlikelerden korudu, bağrına bastı.
C) Öykü kahramanlarına sızlayan bir yürekle yaklaştı, tehlikelerden korudu.
D) Öykü kahramanlarına sanki kucağını açtı, tehlikelerden korudu.
E) Öykü kahramanlarına yakınlık gösterdi, ailesinin bir ferdi gibi sevdi.
5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, anlatım bozukluğu yoktur?
A) Ben babamı sen ustanı unutma
B) Ben bir yana sen bir yana var yürü
C) Ay bir yandan sen bir yandan sar beni
D) Bülbül gülden ben yârimden ayrıldım
E) Ya sen kalsan ya ben kalsam yâr ile
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
A) Öğretmenimizi dün gördük, ama düşündüklerimizi söyleyemedik.
B) Televizyonun sesine kulak verdik, ama anlayamadık.
C) Arkadaşlarla dün karşılaştık, ama pek konuşamadık.
D) Hep birlikte sinemaya gittik, ama beğenmedik.
E) Bu arada bir arkadaşımızın evine uğradık, ama bulamadık.
7. Aşağıdakilerin hangisinde, “Çukurova’nın bereketli toprakları insanı diriltiyor, yaşama sevinci veriyor.” cümlesindekine benzer bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Günümüz gençliği bu tür yapıtları seviyor, bağlanıyor.
B) Çok beğendiğimiz bu yeni programın da eksik yanları var.
C) idil Biret’in sanatı, insanlara sevinç ve heyecan veriyor.
D) Aydınlarımız, televizyonun klasik müziğe ilgisizliğinden yakınıp duruyor.
E) Konser, müziğin vazgeçilmez bir sanat olduğunu bir kez daha kanıtladı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu, farklı bir nedenden kaynaklanmıştır?
A) Sık sık bize gelir, kalırdı.
B) Ağaçların altına oturur, seyrederdi.
C) Rüzgârın hafif uğultusunu dinler, zevk alırdı.
D) Gürültülü yerleri sevmez, kaçardı.
E) Güneşin batışını buradan seyreder, hoşlanırdı.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu, farklı bir öğe eksikliğinden kaynaklanmıştır?
A) Çiçeklerin yerini değiştirir, arada bir güneşe çıkarırdı.
B) Bahçedeki zararlı otları yolar, sık sık sulardı.
C) Bütün bitkileri çocuğu gibi korur ve bakardı.
D) Fidanlara gözü gibi bakar, ilkbaharda ilaçlardı.
E) Meyve ağaçlarının altında bekler, kurttan kuştan korurdu.
10. Belki de çok uzun süre Almanya’da yaşadığımdan olmalı, bizim göremediğimiz ayrıntıları hemen
I. II. III. IV. V.
yakalıyor.
Bu cümleden, numaralanan sözlerden hangi¬sini çıkarmak, anlamda bir daralma ya da eksilmeye yol açmaz?
A) I. B) II. C) lll. D) IV. E)V.
11. Herhalde oğlu için bir oyuncak satın almayı düşünüyor olmalıydı.
I. II. III. IV. V.
Bu cümleden, numaralanan sözlerden hangilerini çıkarmak anlamda ve anlatımda bozulmaya ya da daralmaya yol açmaz?
A) I. ile II.
B) II. ile III.
C) I. ile IV.
D) III. ile V.
E) II. ile III.
12.
Leyla’m gelir diye yolu gözlerim
Gizli sırrı beyan etmez, gizlerim
Bu dizelerdeki anlatım bozukluğunun nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğe eksikliği
B) Tamlama yanlışlığı
C) Gereksiz sözcük kullanımı
D) Yanlış anlamda sözcük kullanımı
E) Anlamca çelişen sözlerin bir arada kullanılması
13. Biraz sonra, dalgın dalgın hayvanların otladığı yere doğru yürüdü.
I. II. III. IV. V.
Bu cümledeki anlam bulanıklığı, nasıl giderilebilir?
A) I, III’ten sonraya alınarak
B) II, V’ten sonraya alınarak
C) V, I’den sonraya alınarak
D) V, cümleden çıkarılarak
E) I, V’ten sonraya alınarak
14. Ünlü ressamların tabloları, 1992’de evrensellikleri ve ölümsüzlükleriyle bir gecede kâğıt peçeteye dönüşebilecek hisse senetlerine göre çok daha güvenilir bir yatırım aracı oldu.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu nasıl düzeltilebilir?
A) “aracı oldu” yerine “durumuna geldi” denerek
B) “dönüşebilecek” yerine “dönüşen” denerek
C) “dönüşebilecek” sözcüğünden sonra virgül konarak
D) “evrensellikleri ve ölümsüzlükleri” sözü, “göre” den sonraya getirilerek
E) “Ünlü ressamların tabloları” yerine sadece “tablolar” denerek
15. Güneşin saçsız başımı neredeyse pişirdiğini biliyor; ama, o uçsuz bucaksız ovada bir çare bulamıyordum.
Bu cümledeki anlatım bozukluğu, aşağıdakilerden hangisiyle giderilebilir?
A) “güneşin”den önce “kavurucu” sözcüğü getirilerek
B) “saçsız” yerine “çıplak” sözcüğü getirilerek
C) “neredeyse” sözcüğü cümleden çıkarılarak
D) “pişirdiğini” yerine “yaktığını” sözcüğü getirilerek
E) “bir”den önce “buna” sözcüğü getirilerek
CEVAP ANAHTARI
1. D 2. A 3. D 4. B 5. E 6. C 7. A 8. B 9. C 10. A 11. C 12. C 13. B 14. D 15. E