YAŞAR KEMAL (1922-
Asıl ismi Kemal Sadık Gökçeli‘dir. 1. Dünya Savaşı esnasında Van’ın Muradiye ilçesinin bir köyünden göç ederek Adana’nın Osmaniye ilçesine bağlı Gökçedam köyüne yerleşen bir ailenin çocuğu. Küçük yaşta bir kaza sebebiyle bir gözünü kaybetti. Beş yaşındayken babasının camide namaz kılarken öldürülmesine şahit oldu. Adana’da ortaokula devam ederken bir taraftan da çırçır fabrikasında işçilik yaptı. Ortaokulu son sınıfta terk ettikten sonra ırgat kâtipliği, Adana Halkevi kitaplığında memurluk, vekil öğretmenlik, pamuk tarlalarında ırgatlık, ırgatbaşılığı, traktör sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı. Askerlikten sonra 1946 senesinde gittiği istanbul’da Fransızlara ait Havagazı firmasında çalıştı. 1948’de Kadirli’ye döndü, bir süre yine çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptıktan sonra arzuhalcilik yapmaya başladı. 1950’de tutuklandı ve bir süre Kozan Cezaevinde hapis yattı. 1951’de salıverilince istanbul’a gitti. Cumhuriyet gazetesinde röportaj yazarlığı ile başladığı gazeteciliği fıkra yazarlığı ve kurduğu yurt haberleri serisinin yönetimi ile sürdürdü. 1963’te ayrıldığı gazetecilikten sonra kendini tümden roman yazma uğraşına verdi. 1974-75 senelerinde Türkiye Yazarlar Sendikasının kuruluşuna katıldı ve ilk genel başkanlığını üstlendi. PEN Yazarlar Derneğine üye seçildi, ilk romanı “İnce Memed” ile 1955 yılında Varlık Roman Armağanı ‘na layık görüldü. 1974 tarihinde “Demirciler Çarşısı Cinayeti” adlı yapıtı, Madaralı Roman Ödülü’ nü aldı. “Yer Demir Gök Bakır” Fransa’da 1977 yılında, Edebiyat Eleştirmenleri Sendikası tarafından yılın en iyi yabancı romanı seçildi. “Binboğalar Efsanesi” 1979 yaz dönemi için Büyük Edebiyat Jürisi tarafından seçilen kitaplar arasında yer aldı. 1982 yılında uluslararası Del Duca Ödülü’ ne değer görülerek 1984 yılında Fransa’ nın Legion D’Honneur nişanını aldı. Halen istanbul’da yaşamakta ve yazarlık ile yaşamını sürdürmektedir.
♦ Türkiye’de tarımdan sanayileşmeye geçildiği 1950’li yıllarda, Çukurova’nın geniş biçimde makineleşmeye açılması ve verimli topraklar üzerindeki ağalar arası rant savaşımının kızışması, bunun yoksul Çukurova köylüsü üzerindeki sonuçları, romanlarının ilk evresinin ana temasını oluşturmuş; köy ve köylü gerçeğini abartmadan destansı bir anlatımla yansıtmıştır.
♦ 70’li yılların ortalarından itibaren yazarlığında yeni bir yönelimin ürünleri olarak nitelenebilecek ürünler vermeye başlamış; “Al Gözüm Seyreyle Salih“, “Kuşlar da Gitti” ve “Deniz Küstü” romanlarında ilk kez Çukurova dışına çıkarak kenti ve deniz insanını konu edinmiştir.
Anadolu insanının sözlü anlatım geleneğinin ürünleri olan destanlardan, efsanelerden, ağıtlardan, halk öykülerinden, masallardan, türkülerden ve çağdaş roman tekniklerinden yararlanarak vardığı bireşim ve üslup, onu her bakımdan özgün bir çağdaş sanatçı kimliğine ulaştırmıştır.
Kurduğu imge ve mit dünyası, benzetmeler, betimlemeler, doğanın tüm yönleriyle anlatımı, kullandığı dil, yerel sözcükler ve deyimler, atasözleri, yakarışlar, sövgüler onun anlatımını canlı ve etkileyici kılan özelliklerdir. Şiirsel üslubu, olağanüstü düş gücü, modem romanla epik anlatım biçimlerini başarıyla bağdaştırması onu özgün kıldığı kadar güçlü de kılan özellikleridir.
Romanları birçok dile çevrilmiş, sinemaya uyarlanmış, oyunlaştırılmıştır.
Eserleri
Öykü
- Sarı Sıcak
Roman
- ince Memed,
- Algözüm Seyreyle Salih
- Çakırcalı Efe,
- Yılanı Öldürseler
- Kuşlar da Gitti,
- Deniz Küstü
- Yağmurcuk Kuşu
- Bir Ada Hikâyesi Serisi
- Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana
- Karıncanın Su İçtiği,
- Tanyeri Horozları
- Dağın Öte Yüzü Serisi
- Orta Direk,
- Yer Demir Gör Bakır
- Ölmez Otu
- Demirciler Çarşısı Cinayeti
- Yusufçuk Yusuf
- Kimsecik Serisi
- Yağmur Kuşu,
- Kale Kapısı,
- Kanın Sesi
Efsane Derlemeleri – Romanlar
- Üç Anadolu Efsanesi
- Ağrı Dağı Efsanesi
Röportaj
- Allanın Askerleri
- Yanan Ormanlarda 50 Gün
- Çukurova Yana Yana,
- Peribacaları
- Bu Diyar Baştan Başa
- Bir Bulut Kaynıyor
- Yaşar Kemal Kendini Anlatıyor
- Taş Çatlasa,
- Baldaki Tuz Ağacın Çürüğü