İLAHİ
♦ Allah’ı övmek ve ona karşı duyulan aşkı ifade etmek, ona yaklaşmak için söylenen lirik şiirlerdir.
♦ Belli bir makamla söylenir.
♦ Çoğunlukla hece ölçüsünün 7-8’li kalıbıyla yazılır. Aruzla söylenen ilahiler de mevcuttur.
♦ Uyak şeması , dörtlüklerle söylenenlerde koşma tipi; beyitlerle söylenenlerde gazel tipindedir.
♦ Tarikatlara göre farklı adlar almışlardır. Mevleviler ayin, Bektaşiler nefes, Gülşehriler tapuğ, Aleviler deme, Yeseviler de hikmet ismini vermişlerdir.
♦ Yunus Emre İlahi nazım türünün çok önemli temsilcilerinden biridir.
İlahi Örneği:
Aşkın aldı benden beni
Bana seni gerek seni
Ben yanarım dün ü günü
Bana seni gerek seni
Ne varlığa sevinirim
Ne yokluğa yerinirim
Aşkın ile avunurum
Bana seni gerek seni
Aşkın âşıklar öldürür
Aşk denizine daldırır
Tecelli ile doldurur
Bana seni gerek seni
Aşkın şarabından içem
Mecnun olup dağa düşem
Sensin dûn ü gün endişem
Bana seni gerek seni
Eğer beni öldüreler
Külüm göğe savuralar
Toprağını anda çağırır
Bana seni gerek seni
Cennet cennet dedikleri
Birkaç köşkle birkaç huri
İsteyene ver anları
Bana seni gerek seni
Yunus’dürür benim adım
Gün geçtikçe artar odum
İki cihanda maksûdum
Bana seni gerek seni
Yunus Emre