FÜTÜRIZM (GELECEKÇİLİK):
İtalya’da şair Marinetti ve birkaç ressam tarafından başlatılan “fütürizm” akımı, 1909’da Fransa’da yayımlanan bir bildirgeyle bütün dünyaya duyurulmuştur.
- Fütürizm, geleneğe, geçmişin değer yargılarına karşı çıkarak modern yaşam biçimini savunan; teknolojiyi, özellikle makineleşmeyi yücelten; bakışını geleceğe çeviren bir sanat akımıdır.
- Fütüristler, sanatın her dalına makineyi, hızı, dinamizmi sokmak istemişler; müze, kütüphane, akademi gibi geçmişin mirasını bugüne taşıyan kurumları yıkmaya çalışmışlar; tekniğin, makine gücünün gelecekte sağlayacağı bolluk ve refahı konu edinmişlerdir.
- Şiirden ölçü ve uyağı atan, serbest şiiri geliştiren, geleneksel dilbilgisi ve sözdizimi kurallarının dışına çıkan fütüristler şiirin içeriğini de değiştirmeye çalışmışlardır. Bu amaçla savaşçılığı, tehlike aşkını, tersaneleri, makineleri, tren ve uçakları övmüşler; okuyucuya korkusuzluk, cesaret, başkaldırı, ataklık, saldırganlık çağrılarında bulunmuşlardır.
- Fütürizm Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra İtalya’da Mussolini‘nin politikasıyla bütünleşerek bir propaganda aracına dönüşmüş; bir süre sonra yerini Dadaizm‘e bırakmıştır. Ancak 1917 Devrimi öncesinde Rusya’da da etkili olan bu akım, Rus edebiyatında egemenliğini bir süre daha devam ettirmiştir.
Fütürizmin Önemli Temsilcileri
- F. T. Marinetti
- V. V. Mayakovski
Türk Edebiyatında Fütürizm
- Nazım Hikmet edebiyatımızda bu akımdan etkilenmiş tek şairdir.